36 Hayati Seyahat Güvenliği Tavsiyesi

Dünyayı gezmek-dolaşmak tam anlamıyla bir lunapark treni gibi. Zamanın %99’unda her şey yolunda gider, ama o %1’lik kısım var ya… işte bazen işler orada tersine döner.

Aslında, felaketleri çoğu zaman önlemek mümkün. Akıllıca düşünür, hızlı hareket edersen çoğu belayı savuşturursun. Seyahat güvenliği genellikle hafife alınır ama yolda kendini korumak aslında oldukça basittir.

En önemli seyahat güvenliği ipuçlarımdan biri çok basit: hazırlıklı ol!

Peki en kötü senaryolara nasıl hazırlanırsın? Kendini bilgiyle donatarak.

Yıllardır dünyayı dolaşırken bir sürü maceraya ve aksiliğe karıştım: kırık kemikler, berbat enfeksiyonlar, doğal afetler, politik karışıklıklar… ne dersen var. Benim hatalarımdan öğren — çünkü bu seyahat güvenliği tüyoları gerçekten hayat kurtarabilir.

1. Kaskını Tak (Evet, Ciddiyim)

Sana “içip araba kullanma” demeyeceğim, çünkü bunu yapan zaten beni dinlemeyecek. Ama şunu söyleyeceğim: kask tak. Özellikle birkaç içki içtiysen, o kask senin hayat sigortan olabilir.

öğrenirsin: her şeyini kilitle. hostel dolapları, basit asma kilitler, güvenli çantalar fark yaratır. Ufacık bir kilit bile küçük hırsızları caydırır.

11. Değerli Eşyalarını Yanından Ayırma

Hostelden çıkarken tüm eşyalarını kilitlemen imkânsız (Jacob Marley gibi zincirle kendine bağlamadığın sürece). Ama bu, her şeyini kaderine bırakman gerektiği anlamına gelmiyor.

Çoğu çanta, sahibi farkında değilken çalınır. Masanın altından, otobüste uyurken ya da bir dolandırıcılık sonrası sessizce alınır. Hatta bazı ülkelerde motorla yanından geçip çantanı kapıp giden bile olur (Kamboçya’da çok yaygındır).

Dışarı çıkarken değerli eşyaların hep vücudunda olsun. Gözünün önünden ayırma, mümkünse bacağını çanta askısının içinden geçir. O zaman çalmak isteyen kişi hem seni uyarır hem de çantayı kolay kolay alamaz.

12. Toplumsal Cinsiyet Farklılıklarını Bil

Ne yazık ki hâlâ dünyada kadınlara ve erkeklere farklı davranılıyor. Kadın gezginler bazı ülkelerde erkeklerden çok daha fazla dikkatli olmak zorunda kalıyor.

Avrupa’da tek başına seyahat etmek genelde büyük sorun değildir, ama Fas veya Guatemala gibi yerlerde kadın olmak işleri zorlaştırabilir. Bu yüzden dikkatli olmak, içgüdülerine güvenmek ve yerel kültürü iyi anlamak gerekir.

Kız kardeşlerime küçük bir not: Hiçbir ülke size kapalı değil. Evet, daha fazla dikkat ve çaba gerektiriyor ama bu seyahat etmemeniz gerektiği anlamına gelmez. Binlerce kadın dünyayı tek başına geziyor ve harika deneyimler yaşıyor. Sen de yapabilirsin.

13. Dijital Güvenlik Alışkanlıkları Edin

Verilerin de en az pasaportun kadar değerlidir. Fotoğraflar, yazılar veya belgeler kaybolduğunda büyük sıkıntı yaşarsın — özellikle dijital göçebeysen.

Bu yüzden yedekleme alışkanlığı edin. Harici disk kullan, ya da bulut depolamaya (Google Drive, Dropbox vb. ) yükle. Donanım bozulur ama bulut çökmez.

Ayrıca, ücretsiz Wi-Fi’lara dikkat et. Şüpheli bağlantılarda verilerini çaldırman an meselesi olabilir. Gerekirse VPN kullan, özellikle Çin gibi ülkelerde.

14. Gittiğin Ülkede Yerli Gibi Davran

En iyi uluslararası güvenlik tavsiyelerinden biri: Ortama uyum sağla. Yerli gibi davran, yerli gibi görün, yerli gibi giyin.

Pakistan’da ya da Venezuela’da gezerken yerel kıyafetler giymek hem dikkat çekmeni önler hem de insanlarla aranı yumuşatır. Hatta bazen bunu eğlenceli bir oyun gibi düşünürüm: “Gizli görevdeyim, fark edilmemem lazım. ”

Ciddiye dönersek; yerel kültüre saygı duy. Laos sokaklarında bikiniyle dolaşmak, ya da Hindistan’da (Goa hariç) yarı çıplak gezmek saygısızlıktır. Sıcakta bile olsa, yerel halk nasıl giyiniyorsa öyle giyin.

15. Küçük Bir İlkyardım Çantası Taşı

Dağlardayken düzgün bir eczane bulmak zor olabilir. Bu yüzden iyi hazırlanmış bir ilkyardım çantası her gezginin kurtarıcısıdır.

Benim minik setim defalarca işe yaradı: kabarcıkları patlatmadan tedavi ettim, bir arkadaşımın kırık koluna askı yaptım, kendi kolumu dikiş atarak kapattım (evet, ciddi söylüyorum) ve en az on farklı motor kazasında arkadaşlarımın yaralarını sardım.

Hazır alınmış bir kit iş görür ama içine kendin ekleme yap. Gerçekten işe yarayan bir ilkyardım çantası hayat kurtarır.

16. Sadece Gerekeni Yanına Al

Günlük geziye çıkarken, ya da gece dışarı çıkarken yanına sadece ihtiyacın kadarını al. Çünkü yanındaki her şey potansiyel bir kayıptır.

Yani tüm paranı, kartlarını ve pasaportunu yanında taşıma. Çalınırsa her şeyin gider. Evde bir kısmını bırak, yanında sadece günlük harcaman kadar para olsun. Hem güvenli kalırsın hem de bütçeni korursun.

17. Şüpheli ATM’lerden Uzak Dur

ATM dolandırıcılığı hâlâ çok yaygın. Yani “şu bakkalın önündeki ATM’yi kullanayım ne olacak” deme.

Gece yarısı ıssız bir yerde nakit çekmeye çalışmak risklidir. Dolandırıcılar ya da gaspçılar genellikle ATM çevresinde pusuya yatar. Sadece banka şubelerindeki makineleri kullan, mümkünse içeride olanları — genelde kamera olur, daha güvenlidir.

18. Nereye Gittiğini Birine Söyle

127 Hours filmini hatırlıyor musun? Kolunu kaya altında sıkıştıran adamı? Ya da Into the Wild’daki o yalnız gezgini? Ortak noktaları: Kimseye nereye gittiklerini söylememişlerdi.

Romantik, gizemli, özgür… ama aynı zamanda çok aptalca. Eğer bir dağa ya da ormana gidiyorsan, birine planını söyle. Geri dönmezsen seni arayabilirler. Bu kadar basit.

Şimdi işler kolay; seni otomatik izleyen, nerede olduğunu yakınlarına bildiren uygulamalar var. Yoldayken check-in yapmayı unutma.

19. Paylaşımlı Araçları Tercih Et

Taksiler bazen tam bir kabustur — agresif sürücüler, hurda arabalar, abartılı fiyatlar… Evet, tanıdık geldi değil mi?

Bu yüzden rideshare (örneğin Uber veya Grab) kullan. Hem daha ucuzdur hem de takip, kayıt ve şikayet sistemiyle çok daha güvenlidir. Artık sürücünün kim olduğunu kağıda not etme devri bitti.

Özellikle tek başına kadın gezginler için bu yöntem çok daha güvenli. Sürücüyü seçebilir, gerektiğinde şikayet edebilirsin. Bir kez bu sistemleri kullanınca, eski usule dönmek istemezsin.

20. Her Önüne Geleni Yeme

Vietnam, Hindistan ya da İspanya gibi ülkelerde sokak yemeklerine hayran kalmak çok kolay. Ama bazen o “lezzetli” şeyler mideye değil, hastaneye gider.

Bazı ülkelerde hijyen kuralları bizimkilerden çok farklı. Eğer bir yer pis görünüyorsa ya da yemekler saatlerdir açıkta duruyorsa, oradan uzaklaş. Delhi Belly (turist ishali) asla eğlenceli değildir.

Ne yediğine dikkat et, temiz olduğundan emin ol. Seyahat anılarını tuvalette geçirmek istemezsin.

21. Yerel Dilde Diyet Bilgilerini Öğren

Ciddi bir alerjin varsa ya da çölyak gibi hassasiyetin bulunuyorsa (örneğin glutenden bir kırıntı bile seni günlerce hasta ediyorsa), bu konuda önlem almak çok önemli.

Bunun en kolay yolu bir çeviri kartı edinmek. İnternette bir sürü örnek bulabilirsin. Özellikle gluten hassasiyeti olanlar için Jodi Ettenberg’in detaylı restoran kartları harika — hem yerel yemek isimleriyle yazılmış hem de çapraz bulaşma riskini anlatıyor. Ayrıca fıstık, süt ve diğer alerjiler için Select Wisely sitesinde hazır kartlar var.

22. Eğlenirken Kendini Koru

Dünyanın her ülkesinde parti vardır. Ucuz bira, yüksek sesli müzik, bazen de ucuz “başka şeyler” derken işin ucu kaçabiliyor. Farkına varmadan ikinci Chang’den sonra etraf dönmeye başlıyor.

Alkol, madde ve seyahat güvenliği kötü bir üçlüdür. Sınırını bil, nerede duracağını ve ne zaman eve döneceğini de. Gerçekten dağıtacaksan bunu güvendiğin biriyle yap. Barda yeni tanıştığın kişiler, sen bayılınca pek de yardımcı olmaz.

23. Her Suyun İçilebilir Olduğunu Düşünme

Su, yaşam kaynağıdır… ama yanlış yerden içersen ciddi tehlike olabilir.

Malezya’da bir arkadaşım hortumdan “temiz görünüyor” diye su içti. Dört saat sonra sokakta kıvranıyordu. Nepal’de bir başkası, musluk suyunu “yerel halk içiyor” diye denedi ve giardia kaptı, dört ay sürdü.

Ders: Suyun nereden geldiğini bil. En iyisi Grayl Geopress gibi bir su filtresiyle gezmek. Plastik şişe suyu bazen kaçınılmaz ama mümkünse kendi taşınabilir şişeni ve arıtma filtresini kullan — hem doğaya hem cüzdanına iyilik yaparsın.

24. Gözün Açık Olsun

Başını kaldır ve etrafına bak! Birçok kötü durum, dikkatli olursan başlamadan fark edilir.

Örneğin Cape Town’da bir sokak sana tekin gelmiyorsa, muhtemelen değildir. Ya da Nikaragua’da bir anda kalabalıklar toplanıp bağırmaya başladıysa, olay çıkabilir. Bu durumların çoğu aslında kolayca önlenebilir: çevreni farkında olarak izle.

25. Riskli Durumlarda Yalnız Olma

Tehlikeli yerlerde tek başına kalmak genelde iyi fikir değildir. Yanında bir arkadaş, bazen ikinci bir çift göz, fark yaratır.

Birlikte seyahat etmek hem dikkat alanını genişletir hem de caydırıcıdır. Hırsızlar genellikle tek gezenleri hedef alır — kimse bir “sürüyle” uğraşmak istemez.

Yalnız seyahat ediyorsan bile, gece dışarı çıkarken ya da dağ yürüyüşüne giderken bir gruba katıl. Belki istediğin kadar özgür hissettirmez ama hayatını kurtarabilir.

26. Yerel Dolandırıcılıkları Öğren

Her ülkenin kendine özgü dolandırıcılığı vardır. Arjantin’de “çantana ketçap döküldü” bahanesiyle oyalayıp çalarlar, İtalya’da bazı “kiliselere giriş parası” isterler. Hepsinin ortak noktası: turistleri hedef alırlar.

Yeni bir ülkeye girdiğinde en bilinen yerel dolandırıcılıkları araştır. Böylece tanıyıp kolayca uzaklaşabilirsin. İnternetten kısa bir araştırma yap ya da kaldığın hostelde çalışanlara sor — emin ol, onlar da dolandırıcılardan nefret ediyor.

27. Değerli Şeylerini Sergileme

Parlak saat, gösterişli kolye, yepyeni bir kamera… bunların hepsi “beni soyun” diye bağırır.

Evet, bazen fotoğraf çekmen gerekir, belki de işin bu. Ama yine de dikkat çekmeden yap. Kamera sadece gerçekten kullanacağın zaman dışarı çıksın. Yerel halk pahalı takılar takmıyorsa, sen de takma.

28. Önemli Belgelerin Kopyalarını Sakla

Seyahatte başına gelebilecek en kötü şeylerden biri: pasaportu kaybetmek.

Pasaportun olmadan otel ayırtamaz, ülke değiştiremez, hatta bazı yerlerde polise gösteremediğin için rüşvet bile istenebilir. Bu yüzden mutlaka birkaç fotokopi al.

Gerçek pasaportu güvenli bir yerde (örneğin otel kasasında) bırak, yanına kopyasını al. Gerekirse konsolosluğa gidene kadar seni idare eder.

29. Kendine Güven — Ama Ukalalık Etme

Hırsızlar genelde korkak, tedirgin turistleri hedef alır. Güvenli görünmek seni bir adım öne geçirir.

Ancak aşırı özgüven de tehlikelidir. Johannesburg’da gündüz vakti “bana bir şey olmaz” diye dolaşan bir arkadaşım altı kişi tarafından soyuldu. Yani ne fazla kork ne de fazla rahat ol. Dikkatli ve akıllı ol.

30. İçgüdülerine Güven

En gelişmiş güvenlik tavsiyeleri bile, iç sesin kadar güçlü değildir. Binlerce yıldır tehlikeyi sezmek için kullandığımız içgüdüler, hâlâ işe yarıyor.

Bir sokak sana “garip” geldiyse, muhtemelen haklısındır. Bir adam fazla ilgili davranıyorsa, belki de niyeti iyi değildir. Bir yemek midenin kaldıramayacağını hissettiriyorsa, uzak dur. Yanılmaktan iyidir, pişman olmaktan değil.

31. Yakın Çevreni Tanı

Kaybolmak berbat bir histir — ister hosteline dönerken ister ormanın içinde. Eğer tehlikeli bir bölgede ya da karanlık bir sokakta kaybolursan, işler çok hızlı kötüye gidebilir.

Bunu önlemenin yolu: çevreni iyi incelemek. Yakınındaki kule, dağ, nehir ya da müze gibi belirgin noktaları hatırla ve yön bulmak için kullan. En yakın toplu taşıma hattını öğren, alternatif yolları aklında tut.

Bu sadece seni güvende tutmaz, aynı zamanda daha özgüvenli ve yerel biri gibi görünmeni sağlar. Hırsızlar genelde kaybolmuş ve tedirgin turistleri hedef alır, sen ise kararlı yürüyüşünle yanlarından kayıp gidersin.

32. İnsanlarla Konuş

İnternetten araştırarak ancak bir yere kadar bilgi edinebilirsin. Gerçek deneyim, yerel insanlarla konuşarak gelir.

Örneğin, Batı medyasına göre Pakistan sürekli tehlikeli bir yerdir. Ama orada bulunmuş herhangi bir gezgine sor, sana tam tersini söyleyecektir: misafirperverlik, güvenlik ve sıcak insanlar.

Biraz yerel dili öğrenmek de mucizeler yaratır. Kırık dökük de olsa kendi dillerinde konuşmaya çalıştığında, seni hemen daha içten karşılarlar. Dil, güvenin anahtarıdır.

33. Yerel Acil Durum Numarasını Bil

Çocukken polis veya ambulansı aramayı hepimiz öğrenmiştik: ABD ve Kanada’da 911, İngiltere’de 999, Avustralya’da 000.

Her ülkenin acil numarası farklıdır. Belize’de 911’i aramak işe yaramaz. Bu yüzden yeni bir ülkeye vardığında, yerel acil numarayı öğren ve telefonundan gerçekten arayıp arayamayacağını kontrol et. Bir gün işe yarayabilir.

34. Gitmeden Önce Bil

Bilgi güçtür. Seyahat planlamak heyecan vericidir ama gideceğin yerin kültürü, güvenliği ve riskleri hakkında kısa bir araştırma yapmak şart.

“Sürprizleri severim, araştırmam” diyorsan bu romantik bir fikir olabilir ama aynı zamanda tehlikelidir. Yeni bir ülkeye tamamen bilgisiz gitmek, yanlış anlaşılmaların ve tehlikelerin kapısını aralar.

Yola çıkmadan önce kendi ülkenin dışişleri sayfasını kontrol et. Her bölgenin farklı riskleri vardır. Örneğin Güney Amerika’da otobüs soygunları yaygındır; Tayland’da ise bazı polisler turistlere tuzak kurabilir. Bunları önceden bilmek seni hem hazır hem de daha özgüvenli kılar.

35. Sağlığına Dikkat Et

Artık eskisi kadar genç olmayabilirsin — sabahlara kadar içip yağlı yemeklerle yaşamak her zaman cezalandırır.

Yaş ilerledikçe seyahat ederken sağlığını korumak daha da önemli hale gelir. Düzenli egzersiz yap, ne yediğine dikkat et, bar gecelerini abartma.

Yaş fark etmeksizin herkesin dikkat etmesi gereken hastalıklar da var: Peru’da sarı humma, Güney Afrika’da HIV, Hindistan’da sıtma gibi. Yola çıkmadan önce bir seyahat hemşiresiyle görüş ve gerekli aşılarını tamamla.

Ayrıca sırt çantalı gezginlerde sık görülen rahatsızlıkları da öğren: güneş çarpması, ishal, susuzluk, böcek ısırıkları. . Hazırlıklı olmak en iyi ilaçtır.

36. Seyahat Sigortası Yaptır — Gerçekten!

Bazı insanlar bunu gereksiz masraf sanır, ama birkaç kez hayat kurtardığını söyleyebilirim. Birinde tam 17. 000 dolarlık hastane masrafımı karşıladı.

O yüzden tek tavsiyem şu: Sigortasız asla seyahat etme.

Uzun süreli gezginler için SafetyWing harika bir seçenektir. Abonelik sistemiyle çalışır, kontrat yoktur, ay bazlı ödeme yaparsın ve dijital göçebeler için biçilmiş kaftandır.

Kısacası: kendini güvence altına al, sonra hayalini yaşa.

Bonus: Harika Bir İlk Yardım Çantası Nasıl Hazırlanır?

İster dağ yürüyüşü yap, ister şehirde dolan — bir ilk yardım çantası her gezginin valizinde olmalı.

İşte “olmazsa olmaz” liste:

• Bant – su toplaması için
• Yara bandı – küçük kesikler için
• Steristrip – açık yaraları kapatmak için
• Gazlı bez ve sargı – her işe yarar
• Rehidrasyon tozu – güneş çarpması/susuzluk için
• Ağrı kesici – tercihen ibuprofen
• İmodyum – gezgin ishali için
• Antiseptik mendil ve jel – temiz kalmak için
• Sinek kovucu – %40 DEET içerikli
• Antibiyotik (ör. Amoksisilin) – acil durumlar için
• Makas, iğne, iplik – her zaman işe yarar

İlk yardım çantasının yanına bir de kafa feneri ekle. Dağlarda telefon şarjın bittiğinde, o ışığın hayat kurtardığını anlayacaksın. 15 dolarlık ucuz modellerden kaçın, uzun ömürlü bir LED al.

Sonuç: Güvende Seyahat Etmek

Seyahat güvenliği ikiye ayrılır: kendini korumak ve eşyalarını korumak.

Kendini Korumak İçin:

• Sağduyunu kullan. Sarhoşken aptalca şeyler yapma.
• Kendini tehdit altında hissedersen bağır, dikkat çek. İnsanlar yardıma gelecektir.
• Plan yap: geziye çıkarken yedek ışık al, arkadaşlarınla buluşma noktası belirle, hostelin adresini bileğine yaz.

Eşyalarını Korumak İçin:

• Akıllıca paketle. Kıymetli şeyleri evde bırak.
• Değerli eşyalarını yanında taşı, asla başıboş bırakma.
• Su aktivitelerinde dry bag kullan, elektroniklerini koru.
• Ve en önemlisi: sigortanı eşyaların için de genişlet. Hırsızlık olursa polis raporu al, böylece süreci kolayca tamamlarsın.

Hazırlıklı, dikkatli ve meraklı bir gezgin olarak dünyanın her köşesinde özgürce dolaşabilirsin. Çünkü güven, sadece bir önlem değil, seyahatin anahtarıdır.